حاکم 82 ساله مصر بعد از 30 سال حکومت همچنان در تلاش است به هر شکل ممکن از بحران بهوجود آمده در این کشور عبور کند. او در 2 روز گذشته اقداماتی انجام داد که نشان میدهد در حال آمادهشدن برای کنارهگیری آبرومندانه از قدرت است.
درحالیکه معترضان مصری نشان دادهاند که به خواستهای کمتر از سرنگونی حکومت مبارک راضی نمیشوند وی با به راه انداختن یک بازی سیاسی تلاش میکند که مردم خشمگین این کشور را با تغییر و تحولات ظاهری آرام کند.
آمریکاییها به مبارک هشدار دادهاند که خشونت بیشتر در برخورد با معترضان و راهانداختن حمام خونی مانند جریان میدان تیانآنمن سودی برای او نخواهد داشت و اعتراضات علیه وی را گستردهتر خواهد کرد. پس از برکناری دولت، مبارک برای نخستینبار در طول 30 سال ریاستجمهوری خود عمر سلیمان، رئیس تشکیلات اطلاعاتی این کشور را بهعنوان معاون رئیسجمهور معرفی کرد.
عمر سلیمان و احمد شفیق وزیر سابق هوانوردی که بهعنوان نخستوزیر جدید منصوب شدهاند هردو از نزدیکترین افراد وفادار به مبارک هستند. ژنرال عمر سلیمان از سال 1993 ریاست تشکیلات اطلاعاتی حکومت مبارک را در اختیار دارد و علاوه بر این در بسیاری از مسائل دیپلماتیک و امنیتی این کشور نقشی حساس بازی کرده است. سلیمان علاوه بر سابقه نظامی، در رشته علوم سیاسی دانشگاه قاهره تحصیل کرده و پستهایی چون رئیس شاخه برنامهریزی در نیروهای مسلح و مدیر اطلاعات نظامی را برعهده داشته است.
از وی همچنین بهعنوان مغز متفکر حکومت مبارک در سرکوب گروههای اسلامگرا بهویژه در دهه 1990 یاد میشود. همچنین به عقیده بسیاری سلیمان فردی مقبول برای آمریکا و کشورهای غربی دیگر است که میتواند حمایت ارتش این کشور را بههمراه داشته باشد.
ژنرال احمد شفیق 69 ساله هم در سال 1961 از دانشکده هوایی فارغالتحصیل شده است و علاوه بر داشتن سوابق تحصیلی در دانشکدههای جنگ این کشور، دارای دکترای فلسفه استراتژیک ملی است. بسیاری عقیده دارند که مبارک در تلاش است یک پروسه انتقال قدرت را سازماندهی کند تا درصورت وخیم شدن اوضاع آن را به اجرا بگذارد.
در 30 سال گذشته پست معاونت ریاستجمهوری مصر همواره خالی بوده است اما براساس قانون اساسی این کشور درصورتیکه رئیسجمهور از سمت خود کنارهگیری کند معاون وی قدرت را به دست خواهد گرفت. معترضان مصری اما بازی مبارک را بهخوبی فهمیدهاند و میدانند که وی با این عوامفریبی در تلاش است حتی درصورت مجبور شدن به کنار رفتن ظاهری همچنان با روی کار آمدن متحدان نزدیک خود قدرتش را در این کشور حفظ کند؛ به همین خاطر روز گذشته معترضان با حضور در خیابانهای مصر بار دیگر بر سرنگونی حکومت مبارک تاکید کردند.
مخالفان حکومت مصر اعلام کردهاند معرفی معاون جدید رئیسجمهور و نخستوزیر جدید توسط حسنیمبارک به هیچ عنوان خواستههای آنها را تأمین نمیکند و مبارک باید خودش از قدرت کنار برود. محمد البرادعی، دبیرکل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی و از مخالفان برجسته رژیم مبارک هم روز گذشته با تاکید بر همین مسئله اعلام کرد که رئیسجمهور مصر به فهم ملتش توهین کرده است و اعتراضات تا زمان سقوط دیکتاتوری مصر ادامه خواهد داشت.
وی با انتقاد شدید از حکومت مبارک تاکید کرد: مبارک پیام ملت را نفهمیده و این رفتار یک توهین به فهم ملت مصر است. این در حالی است که گزارشهایی درباره تصمیم گروههای مخالف در مصر برای تفویض اختیارات تشکیل دولت موقت به البرادعی منتشر شده است. ائتلافی از گروههای مخالف در مصر روز گذشته در بیانیهای از محمد البرادعی خواستند تا دولت انتقالی تشکیل دهد.
البرادعی همچنین شب گذشته قبل از پیوستن به تظاهرات مردم در میدان التحریر اعلام کرد که آمریکا با حمایت از مبارک هر روز در مصر کماعتبارتر میشود. فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز گذشته در نوشتهای در سایت اینترنتی خود با اشاره به همین مسئله اعلام کرد که مبارک نمیتواند تنها با تغییر آرایش دولت خود به نتیجه خاصی برسد.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا نیز دیروز در مصاحبهای گفت: باید روندی برنامهریزی شده برای انتقال قدرت در مصر تدبیر شود. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی هم که بهشدت نگران ازدستدادن متحد دیرینه این رژیم در منطقه است، اعلام کرد که وقایع مصر را به دقت دنبال میکند و امیدوار است که رابطه صلحآمیز میان دوطرف همچنان ادامه داشته باشد.
شورای همکاری خلیجفارس هم روز گذشته در بیانیهای اعلام کرد: ما خواستار مصری با ثبات هستیم و امیدواریم شرایط به گذشته بازگردد. فرانسه، آلمان و انگلیس هم با گسترده شدن تظاهرات مردمی در بیانیهای مشترک از مبارک خواستهاند که روند دگرگونی که باید در یک دولت فراگیر و انتخاباتی آزاد و منصفانه منعکس شود را آغاز کند.
مبارک روز گذشته از مرکز عملیات نیروهای مسلح بازدید کرد و با عمر سلیمان، معاون خود، سامی العنانی رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح مصر و فرماندهان نظامی این کشور و نیز وزیر دفاع تشکیل جلسه داد تا به بررسی اوضاع بپردازد. هرچند عمر سلیمان یکبار جان مبارک را در جریان یک ترور نجات داده است اما بسیاری عقیده دارند بعید است این بار وی بتواند جلوی سرنگونی حکومت مبارک را بگیرد.